Dünyanın ve Türkiye'nin Ekonomik Görünümü: 2019 – 2020
IMF, 2019 Yılı Dünya Ekonomik Görünümü
Raporunu yayınladı. Raporun adı tam da içinde bulunduğumuz durumu özetliyor: ‘Yavaşlayan Büyüme,
İstikrarsız Toparlanma.’
IMF’ye göre 2017 yılında yaşanan ve 2018
yılının başlarında da devam eden güçlü büyümeden sonra 2018 yılının ikinci
yarısından başlayarak yeni bazı etkiler ortaya çıktı ve bu etkiler dünya
büyümesini düşürdü. Bu etkiler içinde en önemlilerinden birisi Çin’in yaşadığı
istikrarsızlığı toparlamaya yönelik düzenleyici girişimlerinin ekonomide yol açtığı
sıkılaşma ve ABD ile girdiği ticaret savaşının yarattığı ihracat düşüşüydü.
Dünyanın üçüncü büyük ekonomisi konumundaki Euro Bölgesinde yaşanan endişelerin
yarattığı ekonomik düşüş de buna eklenince güven unsuru ciddi biçimde yara
aldı. Bu güven kaybı gelişme yolundaki ekonomilerde yabancı kaynağa erişim
sıkıntıları ortaya çıkarınca o ekonomilerde de yavaşlama görüldü.
Bu gelişmelerin sonucu olarak 2018’in ikinci
yarısından itibaren dünya büyümesinin hızı düştü. Dünya ekonomik büyümesi 2001
– 2010 arasında yüzde 3,9, 2011 – 2018 arasında da yüzde 3,6 idi. IMF’nin dünya
için 2019 büyüme beklentisi yüzde 3,3. IMF, 2019 yılında gelişmiş 39 ekonominin
ortalama olarak yüzde 1,8, gelişmekte olan 155 ekonominin ortalama olarak yüzde
4,4 oranında büyüyeceğini tahmin ediyor.
2018 yılı itibarıyla dünya GSYH’si 84,7
trilyon Dolar, yıl ortası nüfusu da 7,8 milyar kişi olarak tahmin ediliyor.
Buna göre dünyanın ekonomik görünümü şöyle.
2018
(GSYH Payı Satınalma Gücü Paritesine Göre Hesaplanmıştır)
|
Sayı
|
GSYH Payı (%)
|
İhracat Payı (%)
|
Nüfus Payı (%)
|
Toplam
Ekonomi
|
194
|
100,0
|
100,0
|
100,0
|
Gelişmiş
Ekonomiler
|
39
|
40,8
|
63,0
|
14,3
|
ABD
|
15,2
|
10,1
|
4,4
|
|
Euro
Bölgesi
|
19
|
11,4
|
26,3
|
4,5
|
Japonya
|
4,1
|
3,7
|
1,7
|
|
Yükselen
Ekonomiler ve Gelişen Ekonomiler
|
155
|
59,2
|
37,0
|
85,7
|
Çin
|
18,7
|
10,7
|
18,7
|
|
Hindistan
|
7,8
|
2,3
|
17,9
|
|
Rusya
|
3,1
|
2,0
|
1,9
|
|
Brezilya
|
2,5
|
1,1
|
2,8
|
|
Türkiye
|
1,7
|
1,0
|
1,1
|
Tabloya göre dünya GSYH’sinin yüzde 41’i
dünya nüfusunun yüzde 14,3’üne sahip olan 39 gelişmiş ekonomiye, GSYH’nin yüzde
59,2’si de dünya nüfusunda yüzde 85,7 paya sahip 155 gelişen ekonomiye ait
bulunuyor.
Satın alma gücü paritesine göre hesaplanan dünya
GSYH’sinden en büyük payı yüzde 18,7 ile Çin alıyor onu yüzde 15,2 ile ABD ve
yüzde 11,4 ile Euro Bölgesi izliyor. Türkiye, satın alma gücü paritesine göre
hesaplanan dünya GSYH’sinden yüzde 1,7 pay alıyor.
Aşağıdaki tablolarda 2019 ve 2020 yıllarında
bazı ekonomilerin en önemli makroekonomik göstergeleri konusunda IMF’nin
tahminleri yer alıyor.
2019
|
Büyüme
|
Enflasyon (Ortalama)
|
Enflasyon (yılsonu)
|
Cari Denge / GSYH (%)
|
İşsizlik Oranı
|
ABD
|
2,3
|
2,0
|
2,7
|
-2,4
|
3,8
|
Euro Bölgesi
|
1,3
|
1,3
|
1,4
|
2,9
|
8,0
|
Japonya
|
1,0
|
1,1
|
1,7
|
3,5
|
2,4
|
Almanya
|
0,8
|
1,3
|
1,6
|
7,1
|
3,4
|
Çin
|
6,3
|
2,3
|
2,2
|
0,4
|
3,8
|
Hindistan
|
7,3
|
3,9
|
4,1
|
-2,5
|
-
|
Brezilya
|
2,1
|
3,6
|
3,6
|
-1,7
|
11,4
|
G. Afrika
|
1,2
|
5
|
5,3
|
-3,4
|
27,5
|
Türkiye
|
-2,5
|
17,5
|
15,5
|
0,7
|
12,7
|
2020
|
Büyüme
|
Enflasyon (Ort.)
|
Enflasyon (yılsonu)
|
Cari Denge/GSYH
|
ABD
|
1,9
|
2,7
|
2,7
|
-2,6
|
Euro Bölgesi
|
1,5
|
1,6
|
1,6
|
2,8
|
Japonya
|
0,5
|
1,5
|
1,0
|
3,6
|
Almanya
|
1,4
|
1,7
|
1,8
|
6,8
|
Çin
|
6,1
|
2,5
|
2,5
|
0,3
|
Hindistan
|
7,5
|
4,2
|
4,3
|
-2,4
|
Brezilya
|
2,5
|
4,1
|
4,0
|
-1,6
|
G. Afrika
|
1,5
|
5,4
|
5,5
|
-3,7
|
Türkiye
|
2,5
|
14,1
|
14,0
|
-0,4
|
Bu tablolara göre genel görünüm önümüzdeki
iki yılda dünyayı oldukça durağan bir ekonomik gidişin beklediği biçimindedir.
Buna karşılık IMF’nin, diğer birçok kurumun tahmininden farklı olarak,
raporunun adında yer alan istikrarsız toparlanma ifadesinde de değinildiği gibi
resesyon beklemediği anlaşılıyor.
Türkiye 2019 ve 2020
Tahminleri
IMF’nin 2019 Dünya Ekonomik Raporu veri
setinde Türkiye ile ilgili olarak yer alan tahminler şöyledir.
Türkiye
Ekonomisi
|
Birim
|
2019
|
2020
|
GSYH (TL)
|
Milyar TL
|
4.026
|
4.596
|
GSYH (USD)
|
Milyar USD
|
706
|
810
|
Yıl Ortası
Nüfusu
|
Milyon
|
83
|
84
|
GSYH (Kişi
Başına USD)
|
USD
|
8.507
|
9.633
|
GSYH Büyümesi
|
%
|
-2,5
|
2,5
|
Enflasyon (ortalama)
|
%
|
17,5
|
14,1
|
Enflasyon (yılsonu)
|
%
|
15,5
|
14,0
|
Kamu Borç Yükü
|
%
|
29,9
|
28,3
|
Cari Denge
|
Milyar USD
|
5,0
|
-3,4
|
Cari Denge/GSYH
|
%
|
0,7
|
-0,4
|
Yıllık Ortalama USD/TL
Kuru
|
5,70
|
5,67
|
IMF, Türkiye’nin 2019 yılında yüzde 2,5
oranında bir küçülme yaşayacağını tahmin ediyor. Bu küçülme yine IMF
tahminlerinde yer aldığı gibi yıllık yüzde 17,5 gibi yüksek bir enflasyon
oranıyla birleşecekse Türkiye 2018 yılının son çeyreğinde girdiği slumpflasyonda
2019 yılında en azından bir süre kalacak gibi görünmektedir. Buna karşılık 2020
yılında eğer IMF’nin beklediği gerçekleşir ve yüzde 2,5 oranında bir büyüme
yakalanırsa Türkiye, son üç krizde yaşadığı gibi bu krizden de yine V şeklinde
çıkacak demektir.
IMF’nin tahmini gerçekleşir de Türkiye’nin
GSYH’si 2019 yılında 706 milyar dolara gerilerse Türkiye dünya sıralamasında
18’inci sıradaki yerini de kaybedebilir. Yine aynı şekilde IMF’nin tahmini
gerçekleşir ve Türkiye 8.507 dolarlık kişi başına gelir düzeyine gerilerse
dünya sıralamasında çok ciddi bir yer kaybı yaşar ve orta gelir tuzağından
çıkış umutları da iyice zayıflar.
IMF, 2019 yılında Türkiye’nin yaklaşık 5
milyar dolar cari fazla vereceğini tahmin ediyor. Ne yazık ki olumlu görünen bu
gelişme ekonominin küçülmesinden kaynaklanıyor. Öte yandan petrol fiyatlarında
son dönemde yaşanan artışlar bu şekilde devam ederse bu cari fazla tahmini bu
düzeyin altına gerileyebilir.
Özetle söylemek gerekirse eğer IMF’nin
tahminleri gerçekleşirse Türkiye’nin önünde sıkıntılı 2 yıl var demektir.
Kaynak: Mahfi EĞİLMEZ
Kaynak: Mahfi EĞİLMEZ
